İran'da işsizlik, yükselen enflasyon ve yolsuzluğa tepki olarak başlayarak ülke geneline yapılan rejim karşıtı gösterilerde dün gece 9 kişi hayatını kaybetti. Altıncı gününe giren gösteriler 29 kente sıçradı ve ölü sayısı 21'e yükseldi. Şimdiye kadar gözaltına alınanların sayısı ise 400'ü geçti. İran Cumhurbaşkanı Ruhani, halkın bir avuç isyancı ve kanunları ihlal edenlerle mücadele edeceğini söyledi. İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Ali Şamhani yaşananlardan yabancı ülkeleri sorumlu tutarak "İran'daki durumla ilgili etiketler ve mesajlar ABD, İngiltere ve Suudi Arabistan'dan geliyor" dedi.
KARAKOLA SALDIRAN 6 EYLEMCİ ÖLDÜRÜLDÜ
İran devlet televizyonu dün gece başkent Tahran'a 350 km uzaklıktaki İsfahan'a bağlı Kehderican'da 6 eylemcinin bir polis karakoluna saldırdığı sırada öldüğünü açıkladı.
Devlet televizyonu eylemcilerin karakoldan silah çalmaya çalışması üzerine çatışmaların yaşandığını iddia etti.
İran devlet televizyonu ayrıca İsfahan'a bağlı Humeynişehr'de 11 yaşındaki bir çocuk ile 20 yaşındaki bir erkeğin öldüğünü, İsfahan'a bağlı bir diğer bölge olan Necefabad'da da 1 İran Devrim Muhafızı'nın hayatını kaybettiğini açıkladı.
Ölenlerin tümünün tüfekle vurularak yaşamını yitirdiği belirtildi. İsfahan'da ayrıca dün 100 kişinin gözaltına alındığı açıklandı.
İLK KEZ BİR GÜVENLİK MENSUBU ÖLDÜRÜLDÜ
İran'ın yarı resmi haber ajansı Mehr, Necefabad'da bir saldırganın tüfekle bir polisi öldürdüğünü, 3'ünü de yaraladığını duyurmuştu.
İran Devrim Muhafızı'nın öldüğü olayla bu saldırının aynı olay olup olmadığı ile ilgili soru işaretleri bulunuyor. Associated Press (AP) ülkedeki protesto gösterilerinde ilk kez dün bir güvenlik mensubunun öldürüldüğünü de kaydetti.
TAHRAN'DA 3 GÜNDE 450 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI
Yarı resmi ILNA haber ajansına konuşan Tahran Vali Yardımcısı Ali Aşgar Nasserbaht ise başkentte 3 günde 450 eylemcinin gözaltına alındığını kaydetti.
Nasserbaht cumartesi günü 200, pazar 150, dün ise 150 eylemcinin Tahran'da gözalatına alındığını belirtti.
SOSYAL MEDYA HESAPLARI KAPATILDI
İran yönetimi, eylemcilerin organize olmasını engellemek için Telegram ve Instagram dahil çeşitli sosyal medya hesaplarını kapattı. Telegram'ın kurucusu ve CEO'su Pavel Durov, geçen cumartesi günü Twitter'dan yaptığı açıklamada "Bir Telegram kanalı (amadnews) takipçilerine polise karşı molotofkokteyli kullanmaları çağrısı yapmaya başladı ve bizim 'şiddet çağrısına hayır' kuralımıza bağlı olarak askıya alındı. Dikkatli olun. Geçmemeniz gereken çizgiler vardır" dedi. Ancak Durov, Tahran hükümetinin daha sonra Telegram uygulamasına erişimi tamamen kapatması üzerine, önceki gün "İranlı yetkililer, barışçıl protesto yapan kanalları kapatmayı reddettiğimiz için Telegram'a erişimi bloke ediyor" diye bir başka tweet attı.
ŞAH'A DESTEK SLOGANLARI
İranlı İşçiler Ajansı (ILNA), göstericilerin ülkenin kuzeybatısındaki Takistan kentinde bir din adamları okulunu ve hükümet binalarını ateşe verdiğini bildirdi. Bazı eylemciler, ülkeyi 1925'ten 1941'e kadar yöneten Şah Rıza Pehlevi lehine sloganlar attı. 1979'da İslam Devrimi ile devrilen Muhammed Rıza Pehlevi'nin ABD'de yaşayan oğlu Rıza'nın ülkeye gelmesi ve monarşiye dönülmesi yönünde de sloganlar vardı. Pehlevi hanedanı devam etse, İran'ın başında olacak olan Rıza Pehlevi, gösterilere destek veren keskin açıklamalar yapmıştı.
ŞAMHANİ: İRAN İLE İLGİLİ ETİKET VE MESAJLAR ABD, İNGİLTERE VE SUUDİ ARABİSTAN'DAN GELİYOR
Diğer taraftan İranlı yetkililerden yaşananlardan 'yabancı güçleri' sorumlu tutan açıklamalar gelmeye devam ediyor.
BBC Türkçe'nin katardığına göre Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Ali Şamhani, yaşananlardan yabancı ülkeleri sorumlu tuttu.
Lübnan medyasına konuşan Şamhani, "İran'daki durumla ilgili etiketler ve mesajlar ABD, İngiltere ve Suudi Arabistan'dan geliyor. Durumla ilgili sosyal medya ağlarında yaşanan şey, İran halkına karşı bir vekalet savaşıdır" dedi.
LARİCANİ: SAVCILARIN SERT TUTUM TAKINMALARINI İSTİYORUM
İran Yargı Erki Başkanı Ayetullah Sadık Amuli Laricani de yetkililere eylemcilere karşı koymaları çağrısı yaptı. Laricani "Ülkedeki tüm savcıalrdan müdahale etmelerini ve sert tutum takınmalarını istiyorum" dedi.
RUHANİ: PROTESTOLAR BİR FIRSAT
Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise dünkü açıklamasında İran'da her eylemcinin yurt dışından emir almadığını belirterek "Bir grup insan da fikirlerini ve sorunlarını aktarmak için sokağa çıktı" diye konuştu.
Ruhani, bir araya geldiği milletvekillerine hitaben yaptığı konuşmada protestoların bir tehdit olarak değil, insanların sorunlarını görmek için bir fırsat olarak ele alınması gerektiğini söyledi.
Ruhani, protestocuları sokağa çeken tek şeyin ekonomik sorunlar olmadığını, insanların daha fazla özgürlük istediğini de belirtti.
RUHANİ'YE ÖLÜM SLOGANLARI ATILDI
Ruhani daha önceki açıklamasında 'Kanuna ve halkın isteğine karşı slogan atan ve kutsallar ile devrimin değerlerine hakaret eden bu azınlık ile ulusumuz ilgilenecektir" demişti.
Zira gösterilerde 'Diktatör'e ölüm' ve 'Ruhani'ye ölüm' sloganları atılmıştı.
AB: BARIŞÇIL GÖSTERİ VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜN GARANTİ EDİLMESİNİ UMUYORUZ
Avrupa Birliği (AB) Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini'nin sözcüsü Catherine Ray tarafından sosyal medya üzerinden yapılan açıklamada ise AB'nin İran'daki gelişmeleri izlediği ve İran makamlarıyla temas halinde olduğu belirtildi.
Gelişmeleri gözlemlemeyi sürdüreceklerini ifade eden Ray, "İran Cumhurbaşkanı Ruhani'nin açıklamalarının ardından barışçıl gösteri ve ifade özgürlüğünün garanti edilmesini umuyoruz" ifadelerini kullandı.
